ارزیابی بهره وری مرغداری های تخم گذار استان اصفهان و عوامل موثر بر آن

افزایش بهره وری بهترین و موثرترین روش دستیابی به رشد اقتصادی است. رشد فزاینده جمعیت و محدودیت منابع تولید، ضرورت ارتقای بهره وری را بیش از بیش نمایان می سازد. میزان کارایی عملکرد بخش های مختلف اقتصادی را می توان از طریق تحلیل شاخص های بهر وری عوامل تولید بررسی نمود. هدف این پژوهش، محاسبه شاخص بهره وری کل عوامل تولید مرغداری های تخم گذار استان اصفهان و ارزیابی عوامل موثر بر آن است. روش تحقیق این مطالعه از نوع اسنادی و پیمایشی می-باشد و طی یک مطالعه مقدماتی و همچنین بررسی پژوهش های مشابه انجام شده در سایر مناطق، پرسشنامه ای طراحی شد. داده-های مورد نیاز از طریق مصاحبه خصوصی با 70 مرغدار انجام پذیرفت. با توجه به چهارچوب نظری تحقیق، عوامل موثر بر بهره-وری در سه بعد، ویژگی های فردی، ویژگی های مدیریتی (مهارت انسانی، مهارت ادراکی، مهارت فنی) و ویژگی های جغرافیایی مورد بررسی قرار گرفت. برای اندازه گیری بهره وری از روش ناپارامتریک و از شاخص عددی فیشر استفاده شده است. ستانده ها و نهاده های مورد اسفاده در شاخص بهره وری فیشر به ترتیب شامل مقدار تخم مرغ تولیدی (سالم ، شکسته)، میزان کود، مرغ مادر و دان مصرفی، انرژی، دارو، سرمایه و نیروی کار بوده است. به منظور بررسی عوامل موثر بر بهره وری از ضریب همبستگی اسپیرمن، پیرسون، کندال، تحلیل عاملی و رگرسیون استفاده شد. نتایج این مطالعه نشان داد که 34 درصد مرغداری ها در سطح متوسط بیشترین فراوانی را دارند. 45 درصد از مرغداریهای با بهره وری بالا، در منطقه کویری قرار دارند. همچنین، سن و سابقه کار مدیران مرغداریهای با بهره وری بالا به ترتیب بیش از 50 و بین11 تا 20 سال است. همچنین، با افزایش سن مدیر، بهره وری مرغداری افزیش پیدا نمی کند. تحصیلات مدیرتاثیری بر بهبود بهره وری به دلیل نامرتبط بودن رشته های تحصیلی نداشته است. با توجه به نتایج رگرسیون خطی، متغیرهای مهارت مدیریتی، ویژگی های جغرافیایی، تصمیم گیری اقتصادی، سن پولت و ظرفیت پولت بطور مستقیم بر بهره وری اثرگذارند و 71 درصد تغییرات شاخص را توضیح می دهند. از طرفی، ضریب تأثیرگذاری مهارت مدیریتی بر بهره وری 307/0 بوده که بیانگر اهمیت بالای آن در بهبود بهره وری است. افزایش فاصله مرغداری تا جاده اصلی، بر بهره وری تأثیر منفی دارد و به ازاء هر یک کیلومتر افزایش فاصله مرغداری از جاده اصلی، شاخص بهره وری 003/0 واحدکاهش می یابد که نشان از نقش مهم ارتباطات و سهولت دسترسی به بازار دارد.